na dobre i na złe
  • Buciarnia
    14.01.2017
    14.01.2017
    Kiedyś znajomy Grek (mieszkający od niedawna w Polsce i uczący się dopiero języka) określił sklep z butami jako buciarnię przez analogię do kwiaciarni. I nie był w stanie zrozumieć, na jakich zasadach są u nas tworzone tego typu nazwy. A co gorsza – ja też nie umiałem tego wyjaśnić: czemu jest kwiaciarnia, ale także sklep z butami. A lekarstw nie kupuje się w lekarstwowni albo sklepie z lekarstwami, tylko w aptece. Oczywiście, takie przykłady można mnożyć. Czy są jakieś zasady to regulujące?
  • coraz kontra co raz
    19.03.2020
    19.03.2020
    Dzień dobry! Bardzo proszę o wyjaśnienie dotyczące pisowni co raz/ coraz w zestawieniach typu co()raz to wybuchają śmiechem. „Wielki słownik ortograficzny” odnotowuje zapis coraz to (czy chodzi o sytuację np. coraz to głośniej?), z drugiej strony jest też zapis co raz w znaczeniu ‘raz po raz’.
    Będę wdzięczna za rozstrzygnięcie wątpliwości.
  • dwukropek przed adresem WWW
    25.10.2014
    25.10.2014
    Szanowni Państwo,
    dziękuję za odpowiedź na pytanie o linki i interpunkcję, ale nie chodziło mi o sytuację, w której jakiś wyraz jest jednocześnie linkiem, tylko kiedy po jakimś wyrazie pojawia się adres jako hiperłącze lub zwykły tekst. Chodzi mi o to, czy poprawne jest użycie dwukropka w zdaniu: „Można o tym przeczytać tutaj: www?”. A może lepszy były myślnik albo jeszcze inne rozwiązanie?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Ingerencje w tekst cytatu

    11.02.2023
    11.02.2023

    Dzień dobry,

    czy, cytując, można zmienić podmiot z pierwszej na trzecią osobę?

    „Kiedy [...] gościł w radiu [...], przyznał, że „czasami nie rozumiał, co robi Opatrzność..."". Oczywiście Kardynał powiedział: „czasami nie rozumiałem...” – czy jednak jest dopuszczalne: „„czasami nie rozumiał…””, czy też, jest to parafraza i stąd trzeba zrezygnować z cudzysłowu?

    Gdyby pozbawić to zdanie cudzysłowu straciłoby ono ze swej mocy – nie bylibyśmy bowiem pewni, czy owa parafraza jest dosłowna.

  • kocia wiara

    15.04.2003
    15.04.2003

    Czasem w stosunku do ludzi niektórych wyznań, liczebnie mniejszych od „dużych” Kościołów, stosuje się określenie kocia wiara. Czy można ustalić, skąd pochodzi to wyrażenie? Dlaczego powszechnie uznano, że właśnie takie określenie będzie miało pejoratywny charakter?

    Dziękuję.

  • nadal
    12.05.2003
    12.05.2003
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać, czy zdanie „Pacjent nadal nie odzyskał przytomności” jest poprawne. Chodzi mi tutaj o użycie wyrazu nadal w połączeniu z czasem przeszłym i dokonaną formą czasownika. Czy nie poprawniej byłoby np. „Pacjent nadal nie odzyskuje przytomności”?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • o Krakowie
    6.12.2001
    6.12.2001
    Dzień Dobry,
    Mam problem z poprawnym napisaniem (jest to treść zaproszenia): …w Stołecznym Królewskim Mieście Krakowie – w tym przypadku obowiązuje pisownia dużą lterą??? Bardzo proszę o odpowiedż, za co będę bardzo wdzięczna.
  • piątorzędny?
    15.10.2002
    15.10.2002
    Dzień dobry,
    Czy można powiedzieć pięciorzędny (analogicznie do pierwszorzędny, drugorzędny, trzeciorzędny, czwartorzędny)?
    Pozdrawiam serdecznie,
    MB
  • początek czy początki?
    21.06.2007
    21.06.2007
    Czy poprawne są formy: w początkach XX wieku, w początkach renesansu itp.? Chodzi mi o użycie rzeczownika początek w l.mn., wydaje się bowiem, że dany okres może mieć jeden początek, skąd więc nagminne stosowanie formy mnogiej?
  • polszczenie wyrazów
    10.05.2006
    10.05.2006
    Szanowni Państwo,
    jak powinna wyglądać dobrze spolszczona wersja następujących pojęć: coca-colonization, mcdonaldization i disneyfication (czasem w literaturze można też spotkać formę disneyization)?
    Mam też pytanie o to, jak brzmi dopełniacz od nazwy McDonald’s. Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku,
    Katarzyna Pawlak (Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego)
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego